راهنمای نصب کلوژرها (مفصل های) فیبر نوری
فهرست مطالب
محفظه های اتصال (مفصل ها) Splice enclosures
از مفصل های فیبر نوری یا کلوژرها یا به قولی محفظه های اتصال فیبر نوری برای پیوند دوسر فیبر نوری در مسیر های طولانی و یا در زمان قطع شدن کابل فیبر نوری در میانه مسیر استفاده می شود.برای کابل کشی های طولانی در خارج از ساختمان، اتصالات میانی برای ادامه مسیرطول کابل ضروری است. این اتصالات نیاز به حفاظتی دارند که توسط یک محفظه اتصال با قابلیت مهر و موم شدن و نفوذ ناپذیری ارائه می شود. به این محفظه ها مفصل یا کلوژرنیز گفته می شود که در انواع و اقسام مختلف جهت استفاده در محیط های گوناگون اعم از زیر خاک یا در زیر دریا یا بر روی دکل های مخابراتی و یا در منهول ها تولید و به بازار عرضه شده اند.
محفظه های اتصالات فیبر های نوری در انواع مختلفی تولید می شوند، که به دو دسته اصلیتقسیم می شوند:
محفظه های In-Line ویا محفظه هائی که کابل ها از دو طرف آن ها وارد می شود و به آن In-Line Closure می گویند.
محفظه های اتصال Dome :محفظه های اتصال که کابل های فیبر نوری فقط از یک سمت آن وارد کلوژر می شود و به آن ها Dome Type Closure می گویند.
دراین مطلب ما به انواع این مفصل های فیبر نوری و الزامات نصب آنها اشاره ای کوتاه خواهیم داشت در ادامه با ما همراه باشید.
شرکت فارس مشاوره و طراحی و اجرا و بهینه سازی و پشتیبانی پروژه های فیبرنوری را انجام می دهد.
شما باید محفظه‌ها یا مفصل هایی را انتخاب کنید که با فضای مورد نیاز برای تعداد فیبرها در کابل‌ها و محل‌های پورت و با محیطی که در آن نصب می‌شود مطابقت داشته باشد. همانطور که گفتیم این مفصل ها یاکلوژرها را می توان آب بندی کرد و در زمین دفن کرد، یا در ارتفاع روی یک دکل قرار داد یا به صورت هوایی معلق کرد و یا حتی از نوع مخصوص دریایی آنها برای زیر آب استفاده نمود.
الزامات ساختاری مفصل ها ومحفظه های اتصال Splice enclosures
محفظه های اتصال Splice enclosures باید دارای ویژگی های ذیل باشند:
بدنه آنها طبق استاندارد های معتبر باید در برابر شرایط محیطی مقاوم باشد.
در دو گونه Dome Type و In-Line حداقل دارای چهار ورودی کابل (Cable entries) باشد وکمرگیری کابل (Mid-span branch) در آن امکان پذیر باشد.در هر یک ازکلوژرهای Dome Type یا In-Line باید فضائی برای ذخیره سازی طول اضافی لوزتیوب های عبوری، تیوب های محافظ و تارهای نوری انشعابی وجود داشته باشد.
گیره های مخصوص جهت بستن عضو مقاوم مرکزی یا عضو مقاوم میانی
(Intermediate Strength Member) (Central Strength Member)
کابل در آن وجود داشته باشد.محل مخصوص اتصال سیم زمین (ارت) جهت پیوستگی شیلدکابل های نوری خاکی داشته باشد.اجزاء نصب شده در کلوژر مانند کاست ها، تارهای نوری آرایش شده درون کاست ها، لوزتیوب های آرایش شده، تیوب های محافظ وسایر موارد نباید پس از بستن مفصل در اثر ضربه و تکان های وارده از جای خود حرکت کنند.مفصل باید از نوع R-Type یا نام دیگر آن Re-enterable باشد یعنی نیاز به لوازم اضافی مانند Sealing Tape و Sealing cord نداشته باشد و در اثر باز و بسته کردن مکرر، از حالت آب بندی خارج نشود.جهت آزمایش فشار هوا و اطمینان از آب بندی، باید دارای والف هوا باشد.تمام قطعات فلزی داخل و خارج از فولاد نگیر(Stainless Steel) باشد و دچار زنگ زدگی و خورندگی نشود.
الزامات نصب محفظه های اتصال Splice enclosures
اقدامات الزامی قبل از نصب کلوژرها برای آماده سازی کابل ها:
دست پیچ تمام کابل های نوری داخل حوضچه، هند هول یا هر بست افزار دیگری را از محل خود بیرون بیاورید.اگر هر کدام از این رشته کابل ها به خود گره خورده اند یا به دور کابل دیگری پیچیده اند و یا از دهانه داکت به سمت بیرون در مسیر نامناسب از لابلای کابل های دیگر عبور کرده اند باید آزاد شوند و در مسیر درست قرار بگیرند.معمولاً در هنگام کابل کشی سرپوش کابل برداشته می شود و احتمال دارد آب یا رطوبت در آن نفوذ کرده باشد، لذا باید قسمت رطوبت گرفته آن از سر کابل حذف شود و خاک و خاشاک وگل و لای روی کابل ها کاملاً تمیزشود.با در نظر گرفتن فضای داخل حوضچه، هند هول یا هر بست افزار دیگری برای آرایش کابل ها و مفصل ها، جهت برآوردن نیازهای آینده طول اضافی کابل ها تعیین می شود.متوسط طول اضافی کابل در حوضچه های مخابراتی 15 متر و در هندهول ها، کابینت ها، باکس های دیواری و OCDF ها، بسته به شرایط 10 متر است.
آماده سازی کابل های مختلف نوری جهت نصب کلوژر
کابل های فیبر نوری کانالی ژله دار: دارای دو ژاکت پلی اتیلن و یک غلاف آلومینیوم در بین دو ژاکت است. ابتدا باید سر های مفصل در جهت درست روی کابل ها نصب شود.از سر کابل حدود 2 متر اندازه و علامت زده و گرداگرد ژاکت پلی اتیلن نهائی در محل علامت با دوربر یا تیغ، یک برش تا سطح پوشش آلومینیومی ایجاد شود بدون آنکه تیغ، ژاکت پلی اتیلن زیرین کابل را لمس کند و ناخواسته به لوزتیوب ها صدمه وارد شود.بوسیله تیغ شکافنده غلاف کابل (Cable Seath Slitter) ژاکت پلی اتیلن نهائی همراه با پوشش آلومینیومی، تا خط برش دور کابل شکافته و غلاف برداری شود. چون قبلاً در این نقطه گرداگرد کابل یک برش ایجاد شده است می توان ژاکت نهائی و پوشش آلومینیومی کابل را با تیغ به راحتی جدا کرد. در فاصله 5/1 سانتیمتری از محل برش ژاکت نهائی، بوسیله تیغ یک شیار کم عمق گرداگرد ژاکت پلی اتیلن زیرین ایجاد شود به صورتی که عمق خط برش کمتر از ضخامت ژاکت زیرین باشد تا به لوزتیوب ها صدمه وارد شود.بوسیله تیغ قابل تنظیم بدون آنکه به لوزتیوب ها صدمه وارد شود حدود 10 سانتیمتر از سر ژاکت زیرین کابل غلاف برداری شود. با این عمل عمق برش تیغ قابل تنظیم تعیین می شود تا هنگام برش بیش از حد در کابل فرونرود.پس از 10 سانتیمتر غلاف برداری مشخص می شود که زیر ژاکت زیرین، نخ برش وجود دارد یا خیر، اگر نخ برش در زیر ژاکت وجود داشته باشد ژاکت پلی اتیلن توسط آن نخ تا محلی که گرداگرد ژاکت زیرین خط انداخته شده است برش خورده و غلاف برداری می شود، اگر در زیر ژاکت نخ برش وجود نداشته باشد، به وسیله تیغ قابل تنظیم از 5/1 سانتیمتری برش ژاکت نهایی، تیغ با حرکتی یکنواخت، به سمت سر کابل کشیده و غلاف برداری شود. اگر کابل عضو مقاوم میانی (Intermediate Strength Member) و یا عضو مقاوم مرکزی (Central Strength Member) داشت، عضو مقاوم میانی، بدون صدمه وارد کردن به لوزتیوب ها، از انتها چیده شود. اگر کابل فاقد عضو مقاوم مرکزی (Central Strength Member) باشد، باید عضو مقاوم میانی آن به گیره نگه دارنده داخل کلوژر مهار شود لذا باید طول کافی جهت مهار آن به گیره نگه دارنده در نظر گرفته شود. نوار طولی پلی استر از روی لوزتیوب ها برداشته شود و اجزاء اطراف لوزتیوب ها از محل برش غلاف با احتیاط قطع شوند.
در صورتیکه از عضو مقاوم مرکزی (Central Strength Member) کابل جهت مهار کابل در کلوژر استفاده شود، حدود 20 سانتیمتر از این عضو باقی بماند تا در زیر گیره مخصوص داخل مفصل اندازه و بسته شود.در بسیاری از کابل ها پوشش پلی اتیلن روی عضو مقاوم مرکزی، قطر این عضو را افزایش داده است به صورتی که درون گیره نگه دارنده قرار نمی گیرد، لذا جهت قراردادن آن در درون گیره، حدود 5 سانتیمتر از روکش پلی اتیلن آن باقی بماند و بقیه برداشته شود.هنگام برداشتن روکش پلی اتیلن از روی عضو مرکزی باید دقت نمود به لوزتیوب‌ها صدمه وارد نشود.ژله روی لوزتیوب ها کاملاً تمیز و لوزتیوب ها کاملاً خشک شوند.لوزتیوب ها، در داخل کلوژر، تا ورودی سمت دیگر کاست ها، نیم دور گردش کنند و داخل شیار ورودی کاست ها اندازه و اضافه آن از روی تارهای نوری برداشته شود.لوزتیوب های اندازه شده داخل بافرهای محافظ قرار گیرند. با ماژیک روی بافرهای محافظ 3 سانتیمتر قبل از ورود به کاست علامت گذاری و شماره های شناسائی روی آنها نصب شود.اگر قطر لوزتیوب ها به گونه ای باشد که داخل کردن آن به درون بافرهای محافظ سخت باشد از محل غلاف برداری کابل به اندازه 10 سانتیمتر از آن روی تارهای نوری باقی بماند و بقیه آن از روی تارهای نوری برداشته شود، سپس ژله فیبرها تمیز و آنگاه بافرهای محافظ تا انتها روی 10 سانتیمتر لوزتیوب هم پوش (Overlap)گردد.شماره هر لوزتیوب در انتهای تارهای نوری آن در کاست نصب شود.بافرهای محافظ با نوارچسب به ژاکت کابل محکم شوند تا از روی لوزتیوب ها سُر نخورند.انتهای دیگر بافرهای محافظ توسط بست کمر بندی (Tie wrap) در شیار ورودی کاست محکم شود. تارهای نوری حدود 3 دور در کاست آرایش شوند. هر دسته تار نوری در وسط شیارهای نگهدارنده کریمپ ها اندازه و سپس طول اضافی آن قطع گردد.کابل در گلند ورودی مفصل مستحکم و آب‌بندی شود.با انجام مراحل فوق کار آماده سازی کابل نوری به پایان می رسد و تارهای نوری آماده فیوژن می‌شوند.
کابل های فیبر نوری خاکی ژله دار
درکابل های نوری خاکی به جای پوشش آلومینیومی در بین دو ژاکت پلی اتیلن، یک غلاف فولادی خرطومی شکل (Corrugated Steel Tape) به کار رفته است.آماده سازی کابل های نوری خاکی ژله دار مانند کابل های نوری کانالی ژله دار است و فرق آن احتیاط بیشتر در غلاف برداری نوار استیل بعلت برُنده بودن زیاد آن و پیوستگی شیلد کابل ها است.
کابل های نوری کانالی
کابل نوری کانالی جدید تنها دارای یک ژاکت پلی اتیلن است و بجای ژله در اطراف عضو مقاوم مرکزی و لوزتیوب ها بترتیب نخ و نوار جاذب آب (Swellable Cord and Swellable Tape) به کار رفته است و برای شکافتن ژاکت پلی اتیلن نیز نخ برش (Rip Cord) در زیر ژاکت وجود دارد، هم چنین رنگ لوزتیوب ها مشابه رنگ تارهای نوری است.
ابتدا باید سر های مفصل در جهت درست روی کابل ها نصب شود. حدود 10 سانتیمتر از سر کابل غلاف برداری گردد تا نخ برش در دسترس قرار گیرد.از سر کابل حدود 2 متر اندازه و سپس با تیغ گرداگرد ژاکت خط انداخته شود.یک شکاف 1 سانتیمتری در راستای حرکت نخ برش در ژاکت ایجاد گردد سپس نخ برش درون آن قرار گیرد و تا شیار ایجاد شده در گرداگرد ژاکت در فاصله 2 متری غلاف برداری شود. اجزاء اطراف لوزتیوب ها از کابل جدا گردد.بقیه مراحل آماده سازی کابل شبیه مراحلی است که در قبل توضیح داده شد و البته لوزتیوب های کابل جدید دارای کُد رنگی است.در این نوع کابل، سر لوزتیوب های رنگی حدود 5 میلیمتر از سر بافر محافظ بیرون بزند تا با دیدن رنگ لوزتیوب بتوان به راحتی آن را شناسائی کرد.
کابل های نوری خاکی بدون ژله
کابل های نوری خاکی بدون ژله دارای دو ژاکت پلی اتیلن و یک غلاف فولادی خرطومی (Corrugated Steel Tape) بین دو ژاکت است، بقیه اجزاء آن مشابه کابل های کانالی بدون ژله است.مراحل غلاف برداری این کابل مانند مراحل غلاف برداری کابل های نوری خاکی قدیمی است که قبلاً ذکر شد.
مراحل آماده سازی آن یعنی نصب تیوب های محافظ روی لوزتیوب ها و قرار دادن آنها در کاست، مانند کابل های بدون ژله کانالی است که قبلا” ذکر شد.
همانطور که بارها متذکر شدیم نکاتی که در وبلاگ سایت شرکت فارس مطرح شده و در باره آنها مطلبی منتشر می شود تنها اشاره ای به دستورالعمل های نصب دارند و بیشتر جهت آشنایی عمومی شما با مبحث نوشته شده اند واگرنه موارد و الزامات نصب کابل های فیبر نوری بسیار زیاد هستند که ما در شرکت فارس سعی خواهیم کرد در مطالب و مقالات مختلف مواردی از آنها را به سمع و نظر شما برسانیم.
شما می توانید برای آشنایی بیشتر با کابل های فیبر نوری و همچنین انواع کاربری ها و نحوه نصب آنها به بخش کتب و نشریات شرکت فارس مراجعه کرده و بامطالعه کتاب ها و نشریات منتشر شده توسط شرکت فارس به اطلاعات خود در این زمینه اضافه کنید.
شرکت فارس پروژه های بسیاری را در زمینه فیبر نوری انجام داده است و علاوه بر آن با انتشار مقالات تخصصی برای حوزه زیر ساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات بر آن است تا علاوه بر ارتقای دانش فنی و به روز رسانی اطلاعات تیم فنی خود، سهمی بسیار کوچک برای آموزش درراستای اعتلای دانش فنی برای زیر ساخت شبکه های فناوری اطلاعات و ارتباطات داشته باشد.