فناوری اطلاعات و ارتباطات در سالی که گذشت
فهرست مطالب
مقدمه ای بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در سال گذشته
سال گذشته در جهان با پیشرفت‌های سریع تری در حوزه علم و فناوری اطلاعات وارتباطات طی شد، از هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی گرفته تا پزشکی ژنومیک ورشد انرژی‌های تجدیدپذیر و افزایش فناوری‌های نوظهور که صنایع مختلف را تغییر داده‌اند و سایر تحولات عظیم سیاسی و اجتماعی دیگر که با ابزار فناوری صورت پذیرفته است، می توان در باره آنها صحبت کرد.
شرکت فارس برای مشاوره و طراحی و اجرا و پشتیبانی زیرساخت پروژه های فیبر نوری درکنار شماست.
دراولین مطلب از وبلاگ فارس درسال 1404 وضعیت برخی از حوزه‌های علم و فناوری اطلاعات و ارتباطات، در سالی که گذشت را با یکدیگربررسی می‌کنیم، با ما همراه باشید.
1- هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
هوش مصنوعی و یادگیری ماشین، تمامی عرصه ها از صنعت تا هنر را امسال بیشتر از پیش متحول کردند. هوش مصنوعی در تشخیص بیماری‌ها، پیش‌بینی نتایج بیماری و ساده‌سازی وظایف از طریق دستیاران مجازی بسیار مؤثر بوده است. هوش مصنوعی مولد، با الگوریتم‌های پیشرفته، ایجاد متن می کند، تصاویر و ویدیوهایی را که از محتوای تولید شده توسط انسان قابل تشخیص نیستند می سازد و صنایع و عرصه های مشاغل مختلف را متحول کرده و توانایی‌های انسانی را افزایش داده است.
2- محاسبات کوانتومی
سال گذشته شاهد نقاط عطف قابل توجهی در زمینه محاسبات کوانتومی بودیم. کامپیوترهای کوانتومی، با قدرت پردازشی عظیم خود، پتانسیل ایجاد انقلابی دررمزنگاری، کشف دارو و مشکلات بهینه سازی را دارند. پیشرفت‌ها در تصحیح خطای کوانتومی و توسعه پایدار، ما را به دستیابی به قابلیت‌های محاسباتی کوانتومی عملی نزدیک‌تر کرده است.
3- پزشکی ژنومیک
پزشکی ژنومیک در سالی که گذشت در گوشه، گوشه جهان، پیشرفت‌های شگرفی داشته و منجر به درمان‌های شخصی برای بیماری‌های مختلف شده است. پیشرفت‌ها در فناوری‌های ویرایش ژن، تغییرات دقیقی را در ژنوم انسان ممکن کرده و فرصت‌های جدیدی را برای درمان اختلالات ژنتیکی ایجاد می‌کند. ژن درمانی همچنین نتایج امیدوارکننده‌ای را در درمان بیماری‌های غیرقابل درمان قبلی نشان داده و افزایش عمر انسان را نوید می دهد.
4- انرژی های تجدیدپذیر
حرکت به سوی منابع انرژی پایدار در سالی که گذشت شتاب بیشتری به دست آورده است. فناوری‌های انرژی خورشیدی و بادی کارآمدتر و مقرون به صرفه‌تر شده‌اند و انرژی‌های تجدیدپذیر را جایگزین مناسبی برای سوخت‌های فسیلی کرده‌اند. پیشرفت‌ها در سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی با استفاده از ابزارهای نرم افزاری و سخت افزاری و گسترش IoT نیز ماهیت متناوب انرژی‌های تجدیدپذیر را مورد توجه قرار داده‌اند و منبع تغذیه پایدار و قابل اعتماد را تضمین می‌کنند
5- متاورس
با اینکه در سال گذشته اخبار متعددی از سقوط متاورس داشتیم، ولی باز هم توجهات زیادی متوجه متاورس بود. متاورس به فضای واقعیت مجازی اشاره دارد که در آن کاربران می‌توانند با یک محیط تولید شده توسط رایانه و سایر کاربران در زمان واقعی تعامل داشته باشند و این فضا این پتانسیل را دارد که سرگرمی، بازی، تعاملات اجتماعی و کار را متحول کند و فاصله بین دنیای دیجیتال و فیزیکی را از بین ببرد.
6- بیوتکنولوژی و مهندسی زیستی
امسال شاهد پیشرفت‌های قابل توجهی در بیوتکنولوژی و مهندسی زیستی بودیم. روش‌های نوآورانه‌ای برای بازسازی بافت، از جمله اندام‌های پرینت سه بعدی و ایمپلنت‌های مهندسی زیستی، توسعه یافتند. زمینه زیست شناسی مصنوعی نیز با ایجاد ارگانیسم‌های جدید و تولید مواد پایدار، پیشرفت‌های چشمگیری داشته است.
7- پردازش ابری
رایانش ابری همچنان در سالی که گذشت به تسلط و افزایش فضای خود ادامه داد و منابع محاسباتی مقیاس پذیر و انعطاف پذیر را برای سازمان‌ها فراهم و ذخیره و پردازش حجم زیادی از داده‌ها، استقرار برنامه‌ها و استفاده از فناوری‌های پیشرفته مانند هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی را امکان پذیرکرد. رایانش ابری به یک جزء ضروری از استراتژی‌های تحول دیجیتال در بخش‌های مختلف تبدیل شده است.
8- حریم خصوصی و امنیت داده ها
با به دست آوردن ابزارهای مختلف به خصوص رشد فزاینده و تصاعدی هوش مصنوعی و قرار گرفتن این ابزارها در دست حکومت ها و قدرت های بزرگ وافزایش اتکای مردم به فناوری و داده‌ها، حفظ حریم خصوصی و امنیت داده‌ها در سالی که گذشت به نگرانی‌های حیاتی تبدیل شده است. به طوری که سازمان‌ها و افراد، حفاظت از اطلاعات حساس و رعایت مقررات حفاظت از داده‌ها را در اولویت قرار می‌دهند. فناوری‌هایی مانند رمزگذاری های پیچیده، احراز هویت ایمن و تکنیک‌های افزایش ایمنی حریم خصوصی برای حفاظت از داده‌ها و حفظ اعتماد در اکوسیستم‌های دیجیتال در حال توسعه و پیاده‌سازی هستند اما هرگز کافی نبوده اند.
9- اکتشافات فضایی
اکتشافات فضایی در سالی که گذشت به افزایش چشم گیری دست یافت. شرکت‌های خصوصی با همکاری آژانس‌های فضایی، پیشرفت‌های زیادی در سفرهای فضایی تجاری و تحقیقاتی داشته‌اند. حالا صحبت از مریخ و سایر کرات آسمانی دیگر یک رویا و تخیل نیست، پرتاب و فرود موشک‌های قابل استفاده مجدد، هزینه ماموریت‌های فضایی را کاهش داده و فضا را در دسترس‌تر می‌کند وپیشرفت در فناوری ماهواره‌ای، شبکه‌های ارتباطی و قابلیت‌های رصد زمین را بهبود بخشیده است.
10- رمز ارزها و یا ارزدیجیتال
همانطور که می دانیم ارز دیجیتال یا رمزارز، پولی است که با کمک الگوریتم‌های رمزنگاری‌شده بین کاربران مبادله می‌شود. رمزنگاری شدن این پولِ دیجیتال، باعث متمایز شدن آن با پول فیات (اسکناس‌های فعلی مثل دلار) و جلوگیری از جعل پول می‌شود. همه ارزهای دیجیتال بر پایه شبکه‌های غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاک چین هستند. بلاک چین دفتر توزیع‌شده‌ای غیرقابل تغییر است که تمامی تراکنش‌ها را به‌صورت شفاف و امن ثبت و ذخیره کرده و توسط شبکه‌‌ای از نودها و ماینرها (یا اعتبارسنج‌ها) مدیریت می‌شود.
در سالی که گذشت جهان شاهد افزایش قیمت باور نکردنی در رمز ارز های شناخته شده مانند بیت کوین و افزایش ظهور رمز ارزهای جدید بود. بیت‌کوین پول دیجیتالی است که یک نفر یا گروهی در سال ۲۰۰۸ با اسم ساتوشی ناکاموتو آن را ساختند. بیت‌کوین اولین پول دیجیتالی دنیا است که بدون بانک کار می‌کند و مردم می‌توانند با آن مستقیم با هم پول رد و بدل کنند. تعداد بیت‌کوین‌ها همیشه ۲۱ میلیون عددخواهد ماند. در ۵ سال گذشته قیمت بیت‌کوین خیلی تغییر کرده است. سال ۲۰۲۰ از ۷,۰۰۰ دلار اوج قیمت خود را طی کرد و تا ۲۹,۰۰۰ دلار بالا رفت. سال ۲۰۲۱ یک رکورد تازه زد و به ۶۹,۰۰۰ دلار رسید. سال ۲۰۲۲ قیمت‌ها پایین آمد و به زیر ۲۰,۰۰۰ دلار رسید. سال ۲۰۲۳ دوباره بازار خوب شد و قیمت به ۴۲,۲۵۸ دلار رسید و در سالی که گذشت با آمدن صندوق‌های ETF و کم شدن نرخ بهره در آمریکا و تصمیمات دولت ترامپ، قیمت بیت‌کوین از ۱۰۰,۰۰۰ دلار هم گذشت.
11- تحولات سیاسی اثر گذار بر دنیای فناوری اطلاعات
سال گذشته، خبرپیروزی ریاست جمهوری جدید ایالات متحده آمریکا، دونالد ترامپ و متعاقب آن قدرت یافتن ایلان ماسک در بدنه کابینه رئیس جمهور، تحولات عمیقی را برای دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات رقم زده و بیش از این رقم خواهد زد، همانگونه که گفتیم بیت کوین (BTC) و آلت کوین‌های برتر مانند اتریوم (ETH)، ریپل (XRP)، سولانا (SOL) و کاردانو (ADA) و سایر رمز ارزهای موزد نظر،پس از اعلام برنامه دونالد ترامپ برای انتخاب ارزهای دیجیتال مورد حمایت آمریکا، موجب افزایش قیمت آنها شد و پس از آن دیوید ساکس (David Sacks)، سرمایه‌گذار و کارآفرین حوزه فناوری که اکنون به عنوان متخصص هوش مصنوعی و کریپتو در دولت ترامپ مشغول به کار شده، در پادکست «All In» اعلام کرد: ما قصد داریم رمزارزهای متعلق به دولت آمریکا را به انبار دارایی‌های دیجیتال منتقل کنیم. هدف از این انبار، مدیریت مسئولانه، تأمین امنیت و ایجاد یک حساب متمرکز تحت نظارت وزیر خزانه‌داری است و وزیر خزانه‌داری راهکارهایی برای حداکثرسازی ارزش این دارایی‌ها ارائه خواهد کرد.
اخبار متعددی از تحولات سیاسی براثر استفاده ابزاری و یا سوء استفاده از فناوری های اطلاعات و ارتباطات، به دست قدرت های جهانی مخصوصاً آمریکا به گوش می رسد، از تحریم های اطلاعات ماهواره ای برای دسترسی اوکراین در کنار قطع کمک های مالی، برای به زانو در آوردن زلنسکی برای پذیرش صلح با روسیه گرفته تا پیچیدگی های حملات موشکی و پهبادی که مرتبط به این حوزه است، نشانگر روی آوردن بیش از پیش قدرت ها برای استفاده ابزاری ازفناوری است که البته اگرچه این سوء استفاده موضوع جدیدی نیست ولی تشدید آن خبرهای خوبی را برای جامعه انسانی به ارمغان نخواهد آورد.
این ها نمونه های کوچکی از آن طوفان عظیم است که فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند در جهان به پا کند وبه نظر می رسد متاسفانه با تحولاتی که در سال قبل شاهد آن بودیم، مسیر تغییرکرده و به جای آنکه این پیش رفت ها موجب آرامش و سعادت بیشتر جامعه بشری شود، نگرانی جدیدی را را برای جهان تشدید می کند و ما تازه در ابتدای این مسیر اشتباه هستیم.
شرکت فارس امیدوار به آغاز سالی خوب برای شما همراهان همیشگی و به دور از اتفاقات بد برای جامعه بشری است.